Mars - opozycja planety

Opozycja Marsa to szczególny czas by zaobserwować detale powierzchni czerwonej planety. W roku 2016 opozycja nie jest jeszcze z tych, które nazywamy wielkimi opozycjami. Ale i tak Mars ma na tyle pokaźne rozmiary kątowe by móc poszaleć w obserwacjach ... jeśli tylko pogoda na to pozwoli.

I tak w nocy 31 maja. o godzinie 01 rozpoczęło się pierwsze w tym roku polowanie na ten niesforny czerwony glob.
Mars jest około dwa razy mniejszy od Ziemi. A to powoduje, że poza opozycjami obserwacja jakichkolwiek szczegółów jego powierzchni wymaga bycia tam na jego orbicie.

Opozycje Marsa

Rysunek obok pokazuje jak się maja poszczególne opozycje do siebie. I tak w 2018 mamy tak zwaną wielka opozycję, gdzie rozmiary kątowe planety sięgną 23", gdzie w tym roku 2016 to tylko 18".

Warto jednak pamiętać, że opozycje to nie największe zbliżenia planet, a jedynie ustawienie ich w jednej linii ze Słońcem. Obecnie właśnie 31 maja 2016 miało miejsce największe zbliżenie planet. w roku 2018 będzie to 30 lipca. Czyli przeszło tydzień po opozycji.

Z tego płyną pewne konkluzje co do obserwacji. Po pierwsze trzeba wykorzystywać każdą nadarzającą się okazję w okolicach tych dat. Planeta Mars szybko się przemieszcza względem Ziemi i stąd odległości zmieniają się również szybko z racji eliptyczności orbity marsjańskiej.

W tym roku skutkiem zmienności pogody trafiliśmy w nasz szczęśliwy czas 31 maja, ale niestety planeta jest nisko nad horyzontem i stąd seeing jest słaby co ogranicza możliwości obserwacji powierzchni.

Ale próbować trzeba, bo nie wiadomo kiedy nadarzy się kolejna taka okazja.

Poniżej skutki obserwacji Marsa i później Saturna, który zbliża się do opozycji.

Mars - ogniskowa 4500mm (1524 x 3)

Mars - ogniskowa 3000mm (1524x2)

Mars - ogniskowa 1524mm

Saturn - ogniskowa 3000mm (1524x2)

Saturn - ogniskowa 1524mm

Opozycja Jowisza 2016

Jowisz 16 marca 2016 rok

 Opozycja Jowisza jest najkorzystniejszą okazją do obserwacji szeregu szczegółów zjawisk zachodzących w jego atmosferze. Możliwe jest też obserwowanie powierzchni księżyców galileuszowych, ale do tego wymagany jest już większy sprzęt.

Za pomocą nawet niewielkie teleskopu można zdecydowanie łatwiej zaobserwować Wielka Czerwoną Plamę oraz cienie jego satelitów. Te ostatnie widnieją na tarczy jako czarne plamy w kształcie koła. Same satelity widzimy jako jasne tarze niewielkich rozmiarów z racji tego, że są one oświetlone frontalnie.

W czasie fotografowania należy pamiętać, że planeta ta szybko rotuje wokół osi. Na pełny obrót potrzebuje niespełna 10 godzin. To powoduje, że fotografując metodą AVI - robienie filmu i z niego wybieranie klatek do montażu - długość czasu filmowania musi być relatywnie krótki (do 25-30 s.) inaczej chmury zmienią swoje położenie na tyle, że nie da się ich wykorzystać do stakowania w pojedynczą klatkę lepszej jakości.

Jest na to pewien trik. W niektórych programach wbudowano już narzędzia, które starają się skompensować ruch obrotowy planety. Dokładnie próbują, bo nie zawsze to wychodzi z pozytywnym skutkiem.

Mając kamerę mono i komplet filtrów LRGB możemy się pokusić o kolorowy obraz Jowisza. Z zastrzeżeniem powyższych uwag musimy działać szybko. Do tego dochodzi nie tylko zmiana filtrów między kolejnymi przechwytywaniami ale i ustawienie ostrości, gdyż rotacja koła filtrowego nie zapewnia parafokalności.

Efekty możemy osiągać różne z takich obserwacji. Po pierwsze śledzimy to co dzieję się w atmosferze planety. Po drugie dokumentujemy ruch satelitów. Po trzecie możemy z takich sekwencji tworzyć niezłe animacje przedstawiające obserwacje z całej nocy.

Jowisz 16 marca 2016r. z prezentacją widoku z programu Stellarium

Jowisz z kolejnego dnia 17 marca 2016r.

Warto tu wspomnieć, że swego czasu to właśnie miłośnicy astronomii zaobserwowali zniknięcie pasa południowego. Z czasem powrócił on na swoje miejsce. Ale co było przyczyną?

Uran w opozycji ... 2013r.

Przez najbliższe nieco ponad dwa tygodnie miłośnicy astronomii będą mieli doskonały czas do podziwiania Urana zbliżającego się do opozycji - poinformował PAP dr hab. Arkadiusz Olech z Centrum Astronomicznego PAN w Warszawie.