Niebo w maju 2013

Niebo w maju 2013 roku ma dla nas bardzo wiele ciekawych zjawisk na które warto znaleźć trochę czasu choćby na wieczornym spacerze.

Obserwacje ISS

Kiedy wyjdziemy na wieczorny spacer warto się do niego nieco przygotować. Choćby sprawdzić efemerydę przelotu ISS. To będzie wielka satysfakcja gdy nasze przygotowania przyniosą skutek. A gdy do tego skierujemy aparat cyfrowy na niebo w jej kierunki i zarejestrujemy choćby kilkusekundową ekspozycja jej przelot, radość będzie jeszcze większa.

Przy tej okazji warto wspomnieć, że dzięki stronom z efemerydami możemy przygotować się do obserwacji i rejestracji tranzytu ISS na tle słońca lub Księżyca. Czasami w takich obserwacjach zawodzi wzrok i warto zaprząc do pracy kamerę lub aparat fotograficzny z rejestracją filmu. Jedna dwie sekundy to zdecydowanie za mało by zareagować naciśnięciem spustu migawki. Trzeba zadać się na technologię.

Widoczność ISS nad Żaganiem od 15 do 25 kwietnia. Podane są wszystkie przeloty, ale widoczne okiem nieuzbrojonym będą jedynie te po zachodzie Słońca.

Date	Brightness	Start			Highest point			End			Pass type
	[Mag]	Time	Alt.	Az.	Time	Alt.	Az.	Time	Alt.	Az.
15 Apr	-	00:18:06	10°	W	00:20:49	24°	SSW	00:23:30	10°	SSE	Visible
15 Apr	-	18:38:12	10°	SSW	18:41:05	28°	SSE	18:43:57	10°	E	Day
15 Apr	-	20:14:07	10°	WSW	20:17:25	79°	SSE	20:20:42	10°	E	Day
15 Apr	-	21:50:44	10°	W	21:54:01	86°	S	21:57:18	10°	E	Visible
15 Apr	-	23:27:25	10°	W	23:30:26	34°	SSW	23:33:26	10°	SE	Visible
16 Apr	-	17:48:16	10°	SSW	17:50:42	19°	SE	17:53:09	10°	E	Day
16 Apr	-	19:23:37	10°	WSW	19:26:53	64°	SSE	19:30:09	10°	E	Day
16 Apr	-	21:00:10	10°	W	21:03:28	88°	N	21:06:45	10°	E	Visible
16 Apr	-	22:36:47	10°	W	22:39:59	48°	SSW	22:43:08	10°	SE	Visible
17 Apr	-	00:14:25	10°	WSW	00:15:59	13°	SW	00:17:33	10°	SSW	Visible
17 Apr	-	16:58:47	10°	SSE	17:00:21	13°	SE	17:01:56	10°	ESE	Day
17 Apr	-	18:33:10	10°	SW	18:36:22	47°	SSE	18:39:33	10°	E	Day
17 Apr	-	20:09:34	10°	W	20:12:52	88°	N	20:16:10	10°	E	Day
17 Apr	-	21:46:11	10°	W	21:49:27	64°	SSW	21:52:41	10°	ESE	Visible
17 Apr	-	23:23:11	10°	W	23:25:38	19°	SW	23:28:03	10°	SSE	Visible
18 Apr	-	17:42:49	10°	SW	17:45:51	34°	SSE	17:48:53	10°	E	Day
18 Apr	-	19:18:57	10°	W	19:22:15	85°	S	19:25:33	10°	E	Day
18 Apr	-	20:55:34	10°	W	20:58:52	79°	SSW	21:02:08	10°	ESE	Visible
18 Apr	-	22:32:19	10°	W	22:35:11	28°	SSW	22:38:03	10°	SSE	Visible
19 Apr	-	16:52:38	10°	SSW	16:55:22	24°	SSE	16:58:05	10°	E	Day
19 Apr	-	18:28:20	10°	WSW	18:31:38	72°	SSE	18:34:55	10°	E	Day
19 Apr	-	20:04:55	10°	W	20:08:14	89°	SSE	20:11:31	10°	E	Day
19 Apr	-	21:41:34	10°	W	21:44:41	40°	SSW	21:47:46	10°	SE	Visible
20 Apr	-	16:02:45	10°	S	16:04:54	16°	SE	16:07:03	10°	E	Day
20 Apr	-	17:37:45	10°	WSW	17:41:00	56°	SSE	17:44:15	10°	E	Day
20 Apr	-	19:14:14	10°	W	19:17:33	87°	N	19:20:51	10°	E	Day
20 Apr	-	20:50:51	10°	W	20:54:05	55°	SSW	20:57:18	10°	ESE	Visible
20 Apr	-	22:28:07	10°	WSW	22:30:10	16°	SW	22:32:13	10°	S	Visible
21 Apr	-	15:13:46	10°	SSE	15:14:28	11°	SE	15:15:10	10°	SE	Day
21 Apr	-	16:47:15	10°	SW	16:50:23	41°	SSE	16:53:32	10°	E	Day
21 Apr	-	18:23:32	10°	W	18:26:51	90°	SSE	18:30:09	10°	E	Day
21 Apr	-	20:00:09	10°	W	20:03:26	72°	SSW	20:06:43	10°	ESE	Day
21 Apr	-	21:37:01	10°	W	21:39:41	23°	SSW	21:42:20	10°	SSE	Visible
22 Apr	-	15:56:52	10°	SSW	15:59:48	29°	SSE	16:02:43	10°	E	Day
22 Apr	-	17:32:49	10°	WSW	17:36:08	80°	S	17:39:26	10°	E	Day
22 Apr	-	19:09:25	10°	W	19:12:44	85°	S	19:16:02	10°	E	Day
22 Apr	-	20:46:06	10°	W	20:49:07	33°	SSW	20:52:06	10°	SE	Visible
23 Apr	-	15:06:42	10°	SSW	15:09:13	20°	SE	15:11:44	10°	E	Day
23 Apr	-	16:42:07	10°	WSW	16:45:24	65°	SSE	16:48:41	10°	E	Day
23 Apr	-	18:18:40	10°	W	18:21:59	88°	N	18:25:17	10°	E	Day
23 Apr	-	19:55:17	10°	W	19:58:28	47°	SSW	20:01:38	10°	SE	Day
23 Apr	-	21:32:59	10°	WSW	21:34:27	12°	SW	21:35:54	10°	SSW	Visible
24 Apr	-	14:16:58	10°	S	14:18:40	14°	SE	14:20:23	10°	ESE	Day
24 Apr	-	15:51:28	10°	SW	15:54:41	49°	SSE	15:57:54	10°	E	Day
24 Apr	-	17:27:52	10°	W	17:31:12	88°	N	17:34:30	10°	E	Day
24 Apr	-	19:04:29	10°	W	19:07:45	63°	SSW	19:11:01	10°	ESE	Day
24 Apr	-	20:41:31	10°	W	20:43:55	19°	SW	20:46:18	10°	S	Visible

Wszystkim życzymy powodzenia.

SMC okiem Chandry

Mały Obłok Magellana to jedna z najbliższym nam galaktyk karłowatych, która widoczna jest na nocnym niebie na południowej półkuli. Teleskop Chandra wykonał jej dotąd najpiękniejsze zdjęcie. 

200 tysięcy lat świetlnych od Ziemi znajduje się galaktyka karłowata nazywana Małym Obłokiem Magellana, którą mieszkańcy południowej półkuli mogą zobaczyć gołym okiem.

Uświadamia nam to, jak daleko sięga ludzki wzrok, bo Obłok jest jednym z najdalszych obiektów, które możemy dostrzec bez użycia lornetki czy teleskopu.

Szukać go należy w gwiazdozbiorze Tukana w postaci niewyraźnego rozjaśnienia. Aby ukazać jego piękno astronomowie użyli Teleskopu Chandra, który uwiecznił galaktykę w promieniowaniu rentgenowskim.

Niebo za oknem z Saturnem w opozycji

Saturn kwiecień 2013

W niedzielę 14 kwietnia można było zaobserwować bliskie spotkanie Księżyca z Jowiszem. 15 kwietnia Księżyc odsunie się już od Jowisza, ale wciąż będzie dość blisko niego, na tle gwiazdozbioru Byka. O godzinie podanej na mapce faza Srebrnego Globu będzie wynosiła 25%, a od Jowisza będzie dzielił go dystans ponad 12° i będzie się zwiększał. Również coraz większa będzie odległość między Księżycem, a gwiazdą ζ Tauri, czyli południowym rogiem Byka. W tym samym momencie będzie ona wynosiła niewiele ponad 2°.

Niebo na święta

Wieczorem, tuż po zmierzchu można obserwować kometę C/2011 L4 (PanSTARRS), ale w tym tygodniu to będzie trudne ze względu na jasne tło nieba pochodzące od Księżyca. Kometa co prawda powoli wznosi się coraz wyżej i pod koniec tygodnia godzinę po zmierzchu będzie się wznosić na wysokość 15° nad zachodnim widnokręgiem, ale jednocześnie oddala się od Słońca i od Ziemi i jej jasność powoli się zmniejsza. W tym tygodniu kometa przejdzie blisko trzech gwiazd ε, δ oraz π Andromedae, które świecą z jasnością obserwowaną odpowiednio +4,3, +3,2 oraz 4,3 wielkości gwiazdowej. Wszystkie gwiazdy kometa minie w odległości około 1°, gwiazdę ε And - 26 marca, gwiazdę δ And 27 marca, zaś gwiazdę π And - 29 marca. Można będzie wtedy łatwo porównać z nimi jasność jądra komety, a nawet całej komety.

Niebo na początek wiosny 2013

Za sprawą komety C/2011 L4 najciekawiej będzie się działo nisko nad zachodnim widnokręgiem, zaraz po zmierzchu. Kometa oddala się od Słońca (zarówno fizycznie, jak i kątowo) i wciąż będzie przesuwać się prawie dokładnie na północ, wzdłuż wschodniego boku Kwadratu Pegaza, ale na tle sąsiedniego gwiazdozbioru Ryb. Pod koniec tygodnia kometa PanSTARRS-u zacznie skręcać na północny zachód.

Warunki do obserwacji komety będą się z jednej strony poprawiać, a z drugiej - pogarszać. Przewagę niestety będzie mieć ta druga strona, ponieważ kometa oddala się od Słońca i od Ziemi, a co za tym idzie zmniejszać się będą jej rozmiary kątowe i jasność. Dodatkowo z każdym dniem coraz bardziej będzie przeszkadzać zbliżający się do pełni Księżyc. Spowoduje on, że pod koniec tygodnia kometa będzie trudna do zaobserwowania, mimo tego, że Srebrny Glob będzie świecił daleko od niej.

Nieba nad głową do 14 marca 2013

PanSTARRS - mapka, J.Wiland

Kometa PanSTARRS-u (tradycyjnie nazwy komet w naszym kraju są w dopełniaczu: kometa Halleya, Kohoutka, itd. Dlatego również: PanSTARRS-u, czy ISON-u) wzięła swoją nazwę od skrótu nazwy projektu astronomicznego, dzięki któremu odkryto ją dwa lata temu i do niedawna była bardzo dobrze widoczna z półkuli południowej, ale po przejściu przez peryhelium 10 marca przeszła na półkulę północną i szybko oddala się od Słońca. Na początku tygodnia będzie ona zachodzić prawie równo ze Słońcem, ale już pod koniec tygodnia powinna być bardzo dobrze widoczna z naszego kraju.